10 december 2013

Springerle


Springerle zijn het eerste koekje dat in mijn familie gebakken wordt voor Kerst. Traditioneel doe je dat op de eerste Advent, dus de vierde zondag voor Kerstmis. Ze moeten een tijd liggen om wat zachter te worden. Het deeg bestaat uit eierschuim, suiker en bloem.


De eieren moeten heel lang geslagen worden. Op youtube zag ik een filmpje waarin ze 20 minuten werden geslagen. Aangezien je machines en hoeveelheden maar moeilijk kunt vergelijken raad ik aan om de eieren met de suiker helemaal wit en schuimig te kloppen. Dat kan wel even duren.


Het deeg wordt centimeterdik uitgerold en dan gevormd met een uitgesneden model. Daar druk je het deeg zorgvuldig in zodat al het reliëf overkomt. Als je deeg nogal vochtig is (wat beter is voor het opbakken van de "voetjes", waarover later meer), dan moet je zorgvuldig de vorm bebloemen om te voorkomen dat het vastkleeft. Mijn deeg was nu nogal droog, dus een klein beetje bloem op het deeg zelf was afdoende.


Vervolgens volgt een essentiële stap. De koekjes, die zijn gezet op een bakblik dat met anijs was bestrooid, moeten overnacht drogen. Liefst in de droge lucht die bij vrieskou hoort. Als we hier het typisch Nederlandse half-vochtige luchtje hebben dan laat ik ze wat langer staan, tot halverwege de middag. Daarna gaan ze in een niet te hete oven (160 graden) gedurende 22-30 minuten. Dat luistert nauw, ze mogen niet bruin worden. Maar het spannendste is wel of ze goede "Füssle" krijgen. Daarvoor moet het deeg voldoende rijskracht hebben en moet de bovenkant voldoende gedroogd zijn.


Ik zit dan quasi-rustig op de bank en na een minuut of tien ga ik nonchalant eens richting de oven, om te kijken hoe ze er dit jaar bijstaan.... en ja hoor! De voetjes waren weer gelukt. Dat is een fijn begin van onze Adventstijd. Een goed omen. Nu moeten ze nog drie weken liggen, want ze zijn steenhard als ze zijn afgekoeld op het rek. In drie weken trekt het aroma van de anijs er goed in en worden ze weer zachter. Bijbakken kan niet, dus het is afblijven geblazen. Voor iedereen. Daarom ga ik nu maar snel de volgende koekjes bakken, de Zuckerlebkuchen. Niet dat die niet hoeven te liggen. Maar ze liggen korter, en ze zijn beter na te bakken voor Nederlandse bakkers; je hebt geen vormpjes nodig.

Springerle

Ingredienten
4 grote eieren
500 gram poedersuiker
500 gram bloem (afhankelijk van de grootte van de eieren)
evt. een mespunt bakpoeder (ik heb het weggelaten)

Bereiding

1. Roer de eieren schuimig in de keukenmachine met de suiker, tot het mengsel wit en schuimig is en in een lint van de garde loopt. Vermeng dan op het aanrecht of in de kom met de bloem, en laat het deeg een uur rusten.
2. Rol het deeg in porties uit. Steek of snijd koekjes uit van 1 cm dik. Als je vormpjes hebt, druk dan het koekje voorzichtig in de bebloemde vorm, of bebloem het deeg voor het vormen. Zet ze op een blik met anijszaad bestrooid. Een stuk of 10-15 zaadjes per koekje is voldoende. Laat de koekjes overnacht drogen.
3. Bak af bij 160 graden gedurende 22-30 minuten. Ze mogen nog een beetje zacht zijn als je ze uit de oven haalt. Laat ze drogen op een rek en bewaar ze minimaal 2-3 weken voordat je ze gaat eten.


De engel met de palmtak, mijn enige originele vorm van vroeger. De details komen pas goed door na het drogen.

7 opmerkingen:

  1. ik moet eerlijk zeggen dat ik er nog nooit van gehoord had, maar ze klinken wel erg lekker ,die springerle. Maar ik vrees dat ik niet het geduld heb om drie weken te wachten alvorens een koekje te kunnen eten. Wel superleuke vormen gezien op AMAZON, dus wie weet....als ik er toch eens het geduld voor weet te vinden....

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hoi Onapona, Dit soort anijsgebak vind je in de regio Straatsburg-Stuttgart-Zürich. Wij bakken op Kerstmis aan, vandaar dat we beginnen met koekjes die lang liggen. De laatste week zijn de boterkoekjes aan de beurt. Er gaat geen blik open tot de avond van de 24ste. Het is een traditie uit een tijd dat er gespaard werd om met Kerstmis uit te kunnen pakken. Mogelijk zelfs nog uit de tijd dat Advent echt een Vastentijd was.
    De koekjes blijven wel wat hard trouwens. Ze worden geserveerd op een schaal met wel acht of tien verschillende soorten. En met een glaasje regionale wijn...

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Oeh, ik ben dol op anijs! Misschien toch maar eens proberen.

    Ik kwam eigenlijk hier kijken of je ook recepten voor gemberkoekjes had. Heb een AH-recept gebakken, en dat smaakt werkelijk nergens naar!
    Hilde

    BeantwoordenVerwijderen
  4. ha Hilde,
    ja ginger snaps staan heeeel erg op mijn lijstje. Ik zou kijken naar Dorie Greenspan, die haalt Julia aan, hier http://www.alacartetv.com/baking/recipes/gingersnaps.htm, of Deb Perelman van smitten kitchen http://smittenkitchen.com/blog/2011/11/gingersnaps/. Leuk vooruitzicht voor het nieuwe jaar, ik kom hier zeker op terug! Vooral Deb leest zo lekker weg, als je zin hebt in een lekker vlot stukje NYC proza moet je bij haar zijn!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. De koekjes zien er goed uit zeg... Ik ga jou recept ook eens proberen. Ik verkoop de springerle mallen sinds een jaar in Nederland. Dat scheelt een hoop verzendkosten. Neem eens een kijkje in de webshop, of op mijn Facebook pagina, om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes. Groetjes Marlies van der Meulen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. even een vraagje ik had hier eigenlijk nog nooit van gehoord. Hoe moet je die koekjes die weken bewaren? Gewoon in een koektrommel of liever luchtdicht?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi, een koektrommel is prima. Als je voorzichtig bent bij het bakken, en ze er op tijd uit haalt, kan het liggen korter.

      Verwijderen